نگاهی به کتاب مفاتیح الحیات / قسمت سوم:تعامل مردم و نظام اسلامی
جمعه, ۱۱ مرداد ۱۳۹۲، ۱۱:۴۳ ب.ظ
|
|
||
|
سامان‌دهی کتاب گرانقدر مفاتیح الحیات در همه مراحل آن، از طرح تا تخریج آیات و
روایات، تحقیق و تنظیم، رفع شبهات و جمع میان روایات وبازخوانی نهایی متن، با هدایت
و اشراف حضرت استاد آیت الله جوادی آملی (دام ظله) بوده و پس از تکمیل متن، تمام آن
به رؤیت و قرائت معظم له رسیده و نکات لازم را بر آن افزوده‌اند. اغلب روایات این اثر، معتبرند و برخی از آن‌ها بر‌مبنای تسامح در ادله سنن مورد استفاده قرار گرفته‌اند؛ در همان حال از آوردن نقل‌هایی که با اصول عقلی و نقلیِ معارف اسلامی هماهنگ نیست، پرهیز شده است که انسان با آموختن و به کار بردن چنین دانش و برنامه‌ای،حیات طیّبی را که پروردگار عالم برای او، شایسته دانسته تجربه می‌کند و تمامی مناسبات، ارتباطات و تعاملاتی را که انسان با خود، جامعه، محیط زیست و حتی نظامات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و... دارد تعیین و بیان می‌کند. همان گونه که در خبرهای گذشته به عرض رسید،کتاب مفاتیح الحیات دارای پنج بخش با فصل های گوناگون وعناوین مرتبط می باشدکه بخش های اول و دوم این کتاب جهت آشنایی هرچه بیشتر علاقمندان و کاربران محترم معرفی گردید.در این مجال به معرفی بخش سوم این اثر نفیس با عنوان"تعامل مردم و نظام اسلامی "می پردازیم: این بخش،چهار فصل را به خود اختصاص داده که عناوین آن عبارتنداز: نظام سیاسی،نظام اجتماعی،شهرسازی و خدمات عمومی ونظام اقتصادی. لازم به ذکر است که هر فصل از این بخش، موضوعاتی مرتبط را به خود اختصاص داده که توجه تان را به قسمت هایی از این بخش کتاب جلب می کنیم: امیرموٴمنان (سلام الله علیه) نظام و حکومت برای جامعه را همانند رشته تسبیح برای دانه‌های آن می‌داند که بهره‌گیری از دانه‌ها بدون آن، ممکن نیست، از همین‌رو در آموزه‌های دینی مطالبی فراوان درباره نظام اسلامی آمده است. امام رضا (سلام الله علیه) درباره اهمیت تشکیل نظام اسلامی می‌فرماید: ... هیچ فرقه و ملتی را نمی‌یابیم که پایدار مانده و زندگی کرده باشند، مگر با داشتن فرمانروایی قوامبخش و [این از آن‌روست که] مردم ناچارند برای امر دین و دنیای خود حاکمی داشته باشند تا آن‌ها را سرپرستی کند... و زندگی مردم بدون آن حاکم، قوام و سامان نمی‌یابد... . همچنین آن حضرت در مورد اهمیت نیاز به حاکم عادل می فرمایند: اگر برای مردم، امام و رهبری توانا، امانتدار، نگهبان و پاکدست (عادل) قرار داده نمی‌شد، آیین نابود می‌شد، دین از بین می‌رفت، سنّت.ها و احکام الهی تغییر می‌یافت، بدعت.گذاران بر آن می‌افزودند و ملحدان از آن می‌کاستند و مسلمانان به شبهه دچار می‌شدند... . در قسمت دیگری از این بخش در مورد وظایف مردم در برابر حاکم اسلامی آمده است: چنان‌که حاکمان و کارگزاران اسلامی در برابر مردم وظایفی دارند، مردم نیز در مقابل حکومت و حاکمان اسلامی وظایف و تکالیفی دارند که در سخنان معصومان (علیهم السلام) به آن‌ها اشاره و بر آن‌ها تأکید شده است. در اینجا به چند نمونه از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود: 1. وفاداری به نظام اسلامی: یاری و وفاداری از جمله حقوق حاکم عادل بر توده مردم است. امیرموٴمنان (سلام الله علیه) در خطبه‌ای با برشمردن این حقوق و وظایف می‌فرماید: ای مردم! اما حقی که من بر عهده شما دارم وفاداری به بیعتی است که با من داشته‌اید. 2. یاری کردن حاکمان: از عناصر محوری و مهم حفظ نظام اسلامی، اطاعت از حاکم معصوم (سلام الله علیه) در عصر حضور و نصرت ولیّ فقیه در دوران غیبت است. امیرموٴمنان c می‌فرمایند: ... از دیگر وظایف شما در برابر من این است که چون شما را برای کاری فراخوانم اجابت کرده، از دستورهای من پیروی کنید. در فصل بعدی این بخش،آثار وحدت و محبّت در نظام اجتماعی به رشته تحریرآمده که می خوانیم: امام صادق (سلام الله علیه) فرمود: هرگاه دو مسلمان از یکدیگر جدا شوند [قهر باشند] شیطان پیوسته شادمان است و چون آن دو آشتی کردند، زانوان شیطان به لرزش می‌افتند و بندهایش از هم جدا می‌شوند و فریاد برمی‌آورد: وای بر من از هلاکتی که بدان گرفتار شدم. همچنین رسول خدا(صلوات الله علیه)فرمود: اصلاح میان دو نفر از نمازها و روزه‌های [مستحب] برتر است. در فصل دیگری از این بخش در رابطه با ارزش صدقه آمده است: امیرمؤمنان (سلام الله علیه) می‌فرماید: روزی دیناری صدقه دادم. رسول خدا(صلوات الله علیه) به من فرمود: آیا می‌دانی صدقه از دست مؤمن بیرون نمی‌رود مگر اینکه او با آن، از دهان (دام) هفتاد شیطان رها می‌شود؟ صدقه تا در دست پروردگار متعالی قرار نگیرد، به دست سائل نمی‌رسد. مگر این آیه نمی‌گوید: آیا نمی‌دانند که خدا توبه بندگانش را می‌پذیرد و صدقات آنان را دریافت می‌کند؟ پیامبر (صلوات الله علیه) می‌فرماید: بهترین مال و بهترین اندوخته هر کس صدقه اوست؛ همچنین می‌فرماید: زمین قیامت سراسر آتش است، جز زیر سایبان صدقه. به حول و قوه الهی در نوشته های آتی تلاش خواهیم کرد تا بخش دیگر این کتاب را معرفی و قسمت های منتخبی از آن را تقدیم شما خوبان گردانیم. |
